Essays    Reportage    Marginalia    Interviews    Poetry    Fiction    Videos    Everything   
ตลาดนัด | The Flea Markets

รองเท้านักเรียนคู่นั้นยี่สิบบาทเองหรือ || These school uniform shoes are only twenty baht?

By Duanwad Pimwana and Mui Poopoksakul

The following is excerpted from Duanwad Pimwana’s novel Changsamran, originally published in Thai (2002) and recently published in Mui Poopoksakul’s English translation, Bright, by Two Lines Press (2019).

Jump down to read Mui Poopoksakul’s translation here.
 
 

ตลาดนัด
โดย เดือนวาด พิมวนา

ปากซอยเข้าหมู่บ้านชุมชนห้องแถวคุณแม่ทองจันทร์ มีบริษัทใหญ่ตั้งขนาบอยู่ทั้งซ้ายและขวา ทางขวาคือบริษัท ทู แวร์ ทู จำหน่ายเครื่องมือ-เครื่องใช้สำหรับงานช่างทุกชนิด ทางซ้ายคือบริษัท โมเดียม จำหน่ายเครื่องตกแต่งบ้านครบวงจร ทั้งสองบริษัทไม่ใช่คู่แข่งทางการค้า ทว่าตกอยู่ในสภาพคล้ายคลึงกัน กำลังอยู่ในห้วงแห่งการดิ้นรนเฮือกสุดท้าย บริษัท ทู แวร์ ทู ริเริ่มก่อน

ป้ายขนาดใหญ่ติดประกาศ จะมีตลาดนัดบนลานจอดรถ ทู แวร์ ทู ทุกเย็นวันศุกร์ เสาร์ อาทิตย์ ผู้สนใจเชิญจับจองพื้นที่จำหน่ายสินค้า มันได้ผล ผู้คนเห่อและแห่กันมา สินค้าเต็มลาน คนเดินกันแน่นขนัด เด็กๆ ตื่นตัว เมื่อเดินเที่ยวจนเบื่อแต่ไม่มีเงินซื้อ พวกเขาอยากจะเป็นผู้ขายบ้าง

กำพลได้เทปเพลงจากนายชงสิบม้วน หนังสือเก่าอีกสิบเล่ม แม่ไอ้จั๊วขนหนังสือเก่าจากโรงงานอัดกระดาษ ทั้งหนังสือการ์ตูน หนังสือพระ และตำราอาหาร เพราะเป็นช่วงปิดเทอมพอดี พ่อแม่ต่างเอาใจช่วยลูก ค้นของเก่าที่ยังใช้การได้ให้ลูกนำไปขาย บางคนเก็บผักบุ้งมากำให้ลูก ไอ้อ้นกับไอ้น้อยไม่มีของเก่า จึงเข้าหุ้นกันไปสอยมะขามเทศหลังพงอ้อ ขากลับถูกแตนต่อยคนละที ไอ้น้อยโดนที่เปลือกตาซ้าย ไอ้อ้นโดนที่ใต้ตาขวา ครู่เดียวพวกเขาก็เหมือนฝาแฝด ที่มีดวงตาเบี้ยวไปคนละข้าง

เด็กๆ ปูเสื่อตรงที่ว่างข้างประตูด้านใน ไม่ถึงสิบนาทีก็ถูกไล่ที่ หญิงผู้หนึ่งบอกว่าเธอจองที่ตรงนี้แล้ว ค่าที่ก็จ่ายแล้ว เด็กลุกขึ้นม้วนเสื่อ คว้าสินค้าของตัวกันวุ่นวาย ย้ายไปตรงที่ยังว่าง ไม่ทันลงนั่งเจ้าของที่ก็มาอีก ไม่ว่าย้ายไปตรงไหน ทุกที่ถูกจองแล้วทั้งสิ้น เด็กๆ อ่อนแรงอ่อนใจ

“เฮ้ย พวกเอ็งต้องไปตรงโน้น เลยเสาไปนั่นแหละ”

พ่อค้าร้านตุ๊กตาแนะนำ

เด็กๆ ปูเสื่ออีกครั้ง วางสินค้า คอยเล็งว่าจะมีเจ้าของที่อีกหรือไม่ ขณะเด็กๆ จ้องไปข้างหน้า ด้านหลัง ชายหัวล้านผูกเน็กไทสั้นเต่อกำลังเดินหน้าถมึงทึงตรงมา เด็กๆ ต้องจ่ายค่าที่ แต่ไม่มีเงินจ่าย พวกเขาม้วนเสื่ออีกครั้ง

เมื่อไม่มีสิทธิ์เข้าไปด้านใน เด็กๆ จึงปูเสื่อริมถนนด้านนอก และแม้อยู่ในเงาสลัว แต่ดูเหมือนพวกเขาได้ทำเลดีที่สุด

สัปดาห์ต่อมา บริษัท โมเดียมเปิดให้จองพื้นที่ขายสินค้าบนลานจอดรถ จะมีตลาดนัดทุกเย็นวันพฤหัสฯ ศุกร์ เสาร์ และอาทิตย์ ทั้งนี้ค่าเช่าที่ถูกกว่าบริษัท ทู แวร์ ทู เสียอีก พ่อค้า

แม่ค้าเฮโลย้ายมายังบริษัท โมเดียม ฝูงชนก็แห่ตามสินค้าไปเบียดเสียดกันอยู่ที่ลานจอดรถของบริษัท โมเดียม ร้านของเด็กๆ ก็ย้ายตามฝูงชน จับจองที่ริมถนนหน้าประตูเช่นเคย

บริษัท ทู แวร์ ทู ตาเหลือกลาน ผู้จัดการหัวล้านคิดกลวิธีใหม่อย่างรีบด่วน ประกาศลดค่าเช่าที่ลงครึ่งหนึ่ง มันได้ผลเพียง 50% ผู้จัดการเกาหัวล้านคิดคำนวณ ครั้นเดินไปหน้าบริษัท

โมเดียม เขาเห็นผู้คนมุงดูบางสิ่งอยู่แน่นขนัด ร้านของเด็กๆ นั่นเอง

“วันนี้เอาอะไรมาขายลูกเอ๋ย” ลูกค้าส่งเสียงเอื้อเอ็นดูเด็กๆ

“เอาหนังสือพระมาให้ลุงดูหน่อย”

“รองเท้านักเรียนคู่นั้นยี่สิบบาทเองหรือ”

“มะขามเทศหนึ่งถุง วันนี้ถูกแตนต่อยหรือเปล่า”

ใช่แล้ว! ผู้คนต่างเอ็นดูเด็ก ผู้จัดการหัวล้านตาวาว วันต่อมา เขาเที่ยวตามหาเด็กๆ เดินถามไถ่ไปถึงย่านห้องแถวคุณแม่ทองจันทร์

“ต่อไปนี้เข้าไปขายได้เลย” ผู้จัดการหัวล้านบอก “จะจัดทำเลทองไว้ให้ ไม่ต้องเสียค่าที่สักบาทเดียว”

เด็กๆ ฟังด้วยสีหน้าเฉยเมย พวกเขาไม่สน อยู่ด้านนอกขายดีกว่าด้านในเสียอีก ผู้จัดการดีดลูกคิดในหัวอยู่ครู่หนึ่ง

“เอางี้ ขายด้านนอกก็ได้ แต่ต้องอยู่หน้าบริษัท ทู แวร์ ทู ห้ามไปขายหน้าบริษัท โมเดียม แล้วลุงจะให้คนละยี่สิบบาท”

เด็กๆ ยิ้มแย้มรับข้อเสนอ ทำสัญญาด้วยการพยักหน้าหงึกๆ

สัปดาห์ต่อสัปดาห์ บริษัท ทู แวร์ ทู และบริษัท โมเดียม ต่างคิดค้นกลเม็ดขึ้นมาต่อสู้อย่างไม่มีใครยอมถอย ทว่าโลกแห่งธุรกิจหมุนอยู่ทุกคืนวัน นายทุนหัวเสรายหนึ่งเฝ้ามองการต่อสู้ของบริษัททั้งสอง เขามีที่ว่างเปล่าอยู่ถัดออกไปเพียงห้าร้อยเมตรเท่านั้น ใช้เวลาเพียงสองเดือน โครงการใหญ่ของนายทุนหัวเสก็เสร็จสมบูรณ์

‘ตลาดนัดจตุจักร’ เปิดให้จองทั้งชั่วคราวและถาวร สำหรับสินค้าทุกประเภท ห้องน้ำสะดวก ที่จอดรถกว้างขวาง บริษัท ทู แวร์ ทู และบริษัท โมเดียม ยุติการดิ้นรนเฮือกสุดท้ายอย่างจำนนต่อโลกของธุรกิจ

ทว่า เด็กๆ ได้แต่งวยงง ไม่มีตลาดนัด ทู แวร์ ทู ไม่มีตลาดนัด โมเดียม อันเป็นเสมือนเพื่อนบ้านหน้าปากซอยอีกต่อไป มีแต่ตลาดนัดจตุจักร คนอื่นคนไกลซึ่งไม่เคยคุ้น ดังนั้น หนังสือการ์ตูนเอามาแบ่งกันอ่าน มะขามเทศเอามาแบ่งกันกินดีกว่า

 


 

The Flea Markets

Along the main road, near the exit from Mrs. Tongjan’s housing development, were two large businesses right across from one another. On the right was TrueWare, which sold all kinds of hardware. On the left was Modium, which sold home décor products. The two weren’t competitors, but they’d fallen into the same predicament: they were struggling and on their
last legs.

TrueWare was the first to make a move. A giant sign went up, announcing TrueWare would host a flea market in their parking lot each Friday, Saturday, and Sunday evening. Interested sellers could contact them to reserve a spot. It worked. People went crazy over it and flocked to the place. The lot was crammed with goods and shoppers. The children from Mrs. Tongjan’s neighborhood were excited by the new development. They walked all over the market until they got tired; they had no money to buy anything, so they decided they wanted to become vendors, instead.

Kampol convinced Chong to give him ten cassettes and ten used books. Jua’s mother lugged home some old books from the paper-baling plant—there were comics, books about the dharma, and cookbooks in the mix. Because it happened to be a school vacation, everyone’s parents were supportive and helped dig up old things that still might be usable for their children to sell. Some of them foraged for water spinach and made bundles for their kids. Oan and Noi’s parents didn’t have any old stuff lying around, so they partnered up and went to pick Manila tamarinds from the trees that grew in some giant reeds. On their way back, they got stung by hornets, once each—Noi on his upper left eyelid and Oan on his lower right. Soon they looked like twins with their misshapen eyes on opposite sides.

The kids set up a straw mat where there was a vacant space just inside the market’s gate. They got evicted within ten minutes. A woman informed them that she had reserved the spot, and had already paid for it. The children stood up, rolled up the mat, and each of them scrambled to collect his merchandise. They moved to another spot that was still unoccupied. But before they even sat down, the rightful renter showed up again. No matter where they tried to set up shop, there wasn’t a single space that hadn’t been reserved. The children began to lose heart.

“Hey, you rascals have to go over there. Past that post there,” a doll seller said, pointing helpfully.

The kids unrolled their straw mat and arranged their wares once more, looking out for anyone who might be coming to boot them out. While they watched in front of them, a bald man wearing a ridiculously short necktie was coming straight for them from behind, and he looked mad. He told them they would have to pay rent, but they didn’t have the money. So, the mat was rolled up once again.

Since they weren’t allowed to set up inside, the children decided to lay out their mat just beyond the property, out by the road. And even though their spot was unlit, it seemed as if they’d snagged themselves the best location of all.

A week later, Modium followed suit and offered up their parking lot for reservations as well. Their flea market would take place every Thursday, Friday, Saturday, and Sunday evening. With their rent being cheaper than TrueWare’s, the vendors all moved over to Modium. The customers followed, and now it was Modium’s parking lot that they all crammed into. The children’s operation moved with the crowd. As before, they claimed an area by the road just outside the gate.

The bald manager of TrueWare came up with a new strategy in a hurry, announcing that the rent would be cut in half. But only about half of the vendors came back. The manager weighed his options, scratching his hairless head. The next day he went to check out the market outside of Modium, and he noticed a throng of people clustered around one spot. The point of interest was none other than the children’s stall.

“What are you cuties selling today?” a woman cooed, obviously finding the children endearing.

“Can I see that dharma book?”

“These school uniform shoes are only twenty baht?”

“I’ll take a bag of those Manila tamarinds. Did the hornets get you again?”

Of course! The shoppers had fallen for the adorable little kids. The bald manager’s eyes shined. The next day, he went on a mission to track down the children. He asked all over the place, eventually ending up at Mrs. Tongjan’s housing project.

“From now on, you can come right in to sell your things,” the bald manager told them. “I’ll arrange a prime location for you, and you don’t have to pay a single baht in rent.”

The children listened, their faces expressionless. They weren’t interested. They were doing even brisker business outside the market than in. The manager flicked abacus beads in his head.

“All right, you can set up outside, but if you do it in front of TrueWare instead of Modium, I’ll give you twenty baht each.”

The children’s faces lit up. They accepted his offer, sealing the deal with nodding heads.

Week after week, TrueWare and Modium invented new schemes to edge out the other, neither of them willing to back down. But daily and nightly the world of business keeps spinning. One shrewd investor had been watching the two companies duel it out. He owned an empty plot of land a mere five hundred meters down the road. Within two months, he unveiled his own grand project.

Chatuchak Market, named after the mother of all flea markets in Bangkok, started leasing spaces both short or longterm, all kinds of goods welcome. It offered conveniences like bathrooms and a sprawling parking lot. TrueWare and Modium, having fought each other till their last breaths, finally threw in the towel, surrendering to the world of business.

But the children were left scratching their heads. There was no more TrueWare Market or Modium Market, both of which had become almost a part of the neighborhood. Now there was only Chatuchak Market, with all its unfamiliar faces. Finally, they figured they might as well share the comic books amongst themselves, divvying up the Manila tamarinds.